قلعه وداغ نگین شرق گلپایگان

یادگاردوران مختلف تاریخ. - مهدی یاوری

یکی از بزرگترین ،با ارزش ترین و قدیمی ترین قلعه های استان و حتی ایران قلعه وداغ است که در بیست کیلومتری شرق گلپایگان ودر کنار جاده اصلی گلپایگان به اصفهان ودر مرکز روستای وداغ قراردارد .سرزمینی مستعد کشاورزی که درقدیم توسط دوازده رشته قنات آبیاری میگردیده و شاید یکی ازدلایل خرید  این روستا توسط تیموربختیار بوده است. 
  برخلاف باور عمومی که اینجا یک تپه بوده و برجها برروی تپه احداث شده آنچه که مشخص است این بنا از دوره های مختلف تاریخ است و بنایی ک بصورت تپه مشاهده میگردد حاصل ساخت مجدد برروی ویرانه های دوره های قبل از خود بوده است.ارتفاع قلعه پانزده متر و از سطح دریا 1806 مترا ست. 
تا چندین سال پیش هر چهار برج قلعه سالم بوده ولی اکنون یکی از آنها تخریب و سه برج دیگر در وضعیت خوبی بسر نمیبرد.طبق نقل قولهای قدیمی برای جلوگیری از تخریب شدن این بنا توسط شرایط آب وهوایی خشتهای آن از ترکیب با آب انگور خراسان ساخته شده است.در اطراف قلعه گیاهانی نظیر خارشتر .خاردیو، گیاه علف ماری وشور بوته ای رشدکرده .این قلعه خود به تنهایی میتواند یک دانشگاه باستان شناسی از دوره های مختلف  تاریخ باشد.

در ضلع جنوبی این بنا حمام خزینه ای مشاهده میگردد که تا چند دهه پیش نیز توسط اهالی مورد استفاده قرار میگرفته است که آب حمام نیز توسط چاه کنار آن تامین میشده است .این حمام هفتاددرصد تخریب شده ولی درصورت بازسازی میتواند بعنوان قهوه خانه سنتی مورد استفاده قرار گیرد.
از ویژگیهای منحصر به فرد این بنا موقعیت  و همچنین ارتفاع آن است که تا کیلومترها قابل روءیت است و یکی ازموارد استفاده  این قلعه با توجه به وسعت دید، دیده بانی جهت دفاع و اعلام ساکنین  بوده که آثار ان در برجها مشهود است.
طبق آخرین کاوشهای باستان شناسی قدمت اولیه آن بیش از سه هزار سال براوردشده است .
وجود قبرستان قبل از اسلام به وسعت چهارهکتاردرنزدیکی این بنا نشان از اهمیت این قلعه دارد. علیرغم تمام ویژگی های این قلعه ، بی مهری هایی به این بنا شده که میتوان به کاشت درخت،چمن و ساخت آبشار برروی بدنه اصلی این بنا نام برد.امید است با بازسازی این بنا شاهد رشد صنعت گردشگردی در منطقه گلپایگان باشیم.